Ένταση έχει προκαλέσει στην Αρκαδία η ανέγερση ναού αφιερωμένου στον Δία και τον Πάνα, ο οποίος κατασκευάζεται σε ιδιωτική έκταση. Η υπόθεση αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς συνδυάζει ζητήματα θρησκευτικής ελευθερίας και νομικής νομιμότητας, με την κοινωνία να είναι διχασμένη.
Ο αρχαιολόγος Ευάγγελος Μπεξής, υπεύθυνος για την κατασκευή του ναού, συνελήφθη έπειτα από εισαγγελική εντολή, με την κατηγορία ότι ανέγειρε τον θρησκευτικό χώρο χωρίς την απαιτούμενη άδεια από τις αρμόδιες αρχές. Ωστόσο, ο ίδιος υποστηρίζει πως η ανέγερση του ναού είναι νόμιμη, βασιζόμενος στο δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας που προστατεύεται από το Σύνταγμα της Ελλάδας.
Η Εκκλησία και αρκετοί πολίτες της περιοχής αντέδρασαν έντονα στην κατασκευή του ναού, θεωρώντας ότι πρόκειται για πρόκληση απέναντι στη χριστιανική παράδοση και τα θρησκευτικά πιστεύω που επικρατούν στην περιοχή εδώ και αιώνες. Αυτές οι αντιδράσεις εντάθηκαν από τη στιγμή της σύλληψης του αρχαιολόγου, με τη συζήτηση να επεκτείνεται σε ζητήματα αδειοδότησης και σεβασμού της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς.
Η αντιπαράθεση έχει φέρει στο προσκήνιο το ζήτημα των ορίων της θρησκευτικής ελευθερίας στη σύγχρονη Ελλάδα και της σχέσης ανάμεσα στην Εκκλησία και το κράτος. Τα νομικά και κοινωνικά ερωτήματα παραμένουν ανοιχτά, καθώς οι αρμόδιες αρχές εξετάζουν τη νομιμότητα της ανέγερσης και το ενδεχόμενο περαιτέρω νομικών παρεμβάσεων.
Η υπόθεση φαίνεται να έχει προκαλέσει μια ευρύτερη συζήτηση γύρω από το δικαίωμα της λατρείας και την ανεκτικότητα απέναντι σε διαφορετικές θρησκευτικές παραδόσεις,
Η Εκκλησία και μέρος της τοπικής κοινωνίας αντιδρούν έντονα, θεωρώντας τον ναό πρόκληση απέναντι στη χριστιανική παράδοση της περιοχής. Νομικά ζητήματα προκύπτουν και σχετικά με την έκδοση αδειών για τη λειτουργία του ναού, καθώς και το κατά πόσο συνάδει με την κείμενη νομοθεσία για θρησκευτικούς χώρους.
Πρόσφατα, η αστυνομία συνέλαβε τον αρχαιολόγο Ευάγγελο Μπεξή, υπεύθυνο για την επίβλεψη της κατασκευής του ναού, μετά από καταγγελία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι η ανέγερση είναι νόμιμη και κατοχυρωμένη από το δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, ενώ οι αντιδράσεις της Εκκλησίας κάνουν λόγο για προσβολή της χριστιανικής παράδοσης της περιοχής. Παρά την ένταση, οι υποστηρικτές του ναού πλημύρισαν τον χώρο που φτιάχτηκε ο ναός στις 8 Μαρτίου, με τις εξελίξεις να παραμένουν ανοιχτές.
Ο κ. Μπεξής, μέσω ανάρτησής του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να πραγματοποιήσει τα θυρανοίξια του ναού στις 8 Μαρτίου, παρά την εισαγγελική απαγόρευση, καλώντας τους υποστηρικτές του να παρευρεθούν.
Η τοπική κοινωνία εμφανίζεται διχασμένη, καθώς υπάρχουν πολίτες που υποστηρίζουν την ανεξιθρησκία και την ελευθερία λατρείας, ενώ άλλοι αντιδρούν έντονα, θεωρώντας την ανέγερση του ναού ως πρόκληση απέναντι στη χριστιανική παράδοση της περιοχής.
Η υπόθεση εγείρει σημαντικά ερωτήματα τόσο σε νομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Από τη μία πλευρά, τίθεται το ζήτημα της ανεξιθρησκίας και της ελεύθερης άσκησης λατρείας, όπως αυτή προστατεύεται από το Σύνταγμα. Από την άλλη, υπάρχει η συζήτηση γύρω από τη νομιμότητα της ανέγερσης ενός θρησκευτικού χώρου χωρίς επίσημη άδεια από τις αρμόδιες αρχές.
Η παρούσα διένεξη πέρα από τοπικό ζήτημα, φέρνει στο προσκήνιο μια ευρύτερη συζήτηση για τη σχέση κράτους και θρησκείας, την ανεκτικότητα απέναντι σε διαφορετικές λατρευτικές παραδόσεις και τα όρια της θρησκευτικής ελευθερίας στη σύγχρονη Ελλάδα.
Η Ιερά Μητρόπολη Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως, μέσω εγκυκλίου του Μητροπολίτη Νικηφόρου, εξέφρασε τη θλίψη και τον προβληματισμό της για την ανέγερση του ναού, χαρακτηρίζοντας την προσπάθεια αυτή ως «οπισθοδρόμηση σε έναν σκοτεινό κόσμο» και «ξενόφερτο φαινόμενο»
Η ανακοίνωση αναφέρει...
ρός
Τό Χριστεπώνυμον Πλήρωμα τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως.
Θέμα: «Ἵδρυση λατρευτικοῦ ναοῦ, ἀφιερωμένου στούς ἀρχαιοἑλληνικούς θεούς Δία καί Πάνα».
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί μου,
Μέ βαθιά ποιμαντική ἀγωνία καί αἴσθηση εὐθύνης, ἀπευθύνομαι
πρός ὅλους ἐσᾶς, τούς πιστούς τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεώς μας, μέ ἀφορμή
τήν πρόσφατη εἴδηση πού ἀφορᾶ στήν ἵδρυση λατρευτικοῦ ναοῦ,
ἀφιερωμένου στούς ἀρχαίους «θεούς» Δία καί Πάνα, σέ ἰδιωτική ἔκταση, ἡ
ὁποία ὀνομάζεται «Γῆ τοῦ Πανός», κοντά στό χωριό Καλλιάνι Γορτυνίας.
Ἡ εἴδηση αὐτή, πού ἔχει ἤδη προκαλέσει συζητήσεις καί ἀντιδράσεις,
ἀπαιτεῖ τήν προσεκτική μας ἀντιμετώπιση ὡς Ἐκκλησία τοῦ Ζῶντος Θεοῦ.
Ἡ συγκεκριμένη ἐνέργεια, πού ἐπιχειρεῖ νά ἐπαναφέρει πρακτικές
καί ἀντιλήψεις μιᾶς θρησκευτικότητας περασμένων ἐποχῶν, μᾶς
προκαλεῖ θλίψη καί προβληματισμό. Δέν εἶναι ἐπιστροφή σἐ ἕνα λαμπρό
καί ἔνδοξο παρελθόν, ὅπως ἰσχυρίζονται οἱ ὀπαδοί της, ἀλλά
ὀπισθοδρόμιση σέ ἕναν σκοτεινό κόσμο, πού κυριαχοῦσαν τά ἀνθρώπινα
πάθη καί τά δαιμονικά ἔργα. Δέν εἶναι φαινόμενο ἑλληνικό, ἀλλά
ξενόφερτο, πού ἐπιχειρεῖ νά μεταφυτευθεῖ βίαια στήν ἑλληνική
πραγματικότητα. Οἱ ἔνδοξοι πρόγονοί μας εἶχαν οἱ ἴδιοι διαπιστώσει τήν
ἀνεπάρκεια τῆς θρησκείας τους καί ἀναζητοῦσαν κάτι καλύτερο, τό ὁποῖο
ἀνακάλυψαν στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ.
Ὡς Ἐκκλησία, ἔχουμε καθῆκον νά ὑπενθυμίσουμε ὅτι τέτοιες
πρωτοβουλίες ὄχι μόνο βρίσκονται σέ πλήρη ἀντίθεση μέ τήν Ὀρθόδοξη
Πίστη καί Παράδοση, ἀλλά ἐνέχουν καί τόν κίνδυνο πνευματικῆς
σύγχυσης καί ἀπομάκρυνσης ἀπό τήν ἀλήθεια τοῦ Χριστοῦ.
Ἡ Ὀρθόδοξη Πίστη μας εἶναι θεμελιωμένη στήν ἀποκάλυψη τοῦ
Θεοῦ, ὅπως φανερώθηκε μέσῳ τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ
Σωτῆρα τοῦ κόσμου. Ἡ λατρεία τῶν ἀρχαίων θεῶν, ὅσο κι ἄν
παρουσιάζεται ὡς «πολιτιστική ἀναβίωση» ἤ «πνευματική ἐναλλακτική»,
ἀποτελεῖ παρέκκλιση ἀπό τήν Ἀλήθεια τῆς Πίστης μας. Εἶναι ἕνα βῆμα
πρός τό σκοτάδι τῆς πλάνης, πού στερεῖ τήν ἀνθρώπινη ψυχή ἀπό τήν
πραγματική κοινωνία μέ τόν Θεό.
Ἡ ἐμπλοκή σέ τέτοιου εἴδους δραστηριότητες, ὅπως ἡ ἵδρυση ναῶν
ἀφιερωμένων σέ ἀρχαίους θεούς καί ἡ, μέ ὁποιονδήποτε τρόπο,
συμμετοχή σέ αὐτούς, δέν εἶναι μιά «οὐδέτερη» πράξη. Εἶναι πνευματικά
ἐπικίνδυνη, καθώς ἐνέχει τόν κίνδυνο ἀπομάκρυνσης ἀπό τήν Ὀρθόδοξη
Πίστη καί ἀποδυνάμωσης τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς.
Οἱ προσπάθειες αὐτές δέν εἶναι μόνο προσπάθειες ἀναβίωσης
παλαιῶν θρησκευτικῶν συστημάτων, ἀλλά συχνά συνδέονται μέ
νεοπαγανιστικές ἰδεολογίες πού προβάλλουν τόν ἀτομισμό, τήν
αὐτολατρεία καί τήν ἀποκοπή ἀπό τήν Ἐκκλησία. Αὐτές οἱ τάσεις εἶναι
ἀντίθετες μέ τήν ἐν Χριστῶ ζωή, πού βασίζεται στήν ταπείνωση, τήν
ἀγάπη, τή θυσία καί τήν κοινωνία μέ τούς ἄλλους.
Σᾶς καλῶ, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί, νά παραμείνετε στερεωμένοι στήν
Πίστη μας. Ὁ καλύτερος τρόπος νά ἀντιμετωπίσουμε τέτοιες προκλήσεις
εἶναι:
1) Ἡ ἐνίσχυση τῆς προσωπικῆς μας πνευματικῆς ζωῆς: Μέ τή
συμμετοχή στή Θεία Λειτουργία, τή συχνή Θεία Μετάληψη, τήν προσευχή
καί τή μελέτη τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ.
2) Ἡ κατήχηση καί ἡ ἐνημέρωση: Ἡ κατανόηση τῆς Πίστης μας εἶναι τό
θεμέλιο γιά νά μπορέσουμε νά ἀντιμετωπίσουμε πνευματικές προκλήσεις
καί ψευδεῖς διδασκαλίες.
3) Ἡ ἐνίσχυση τῆς ἐνοριακῆς ζωῆς: Ἡ Ἐκκλησία μας εἶναι τό Σῶμα τοῦ
Χριστοῦ. Ἡ ἐνεργή συμμετοχή μας στίς ἐνοριακές δραστηριότητες εἶναι τό
μέσο γιά νά ἐνδυναμώσουμε ὁ ἕνας τόν ἄλλον.
Ἡ ἀπάντησή μας σέ αὐτές τίς προκλήσεις δέν πρέπει νά εἶναι μίσος,
ἐχθρότητα ἤ διαίρεση. Ἀντίθετα, καλούμαστε νά προσευχόμαστε γιά
ὅσους ἐμπλέκονται σέ τέτοιες πρωτοβουλίες, ὥστε ὁ Κύριος νά φωτίσει τίς
καρδιές τους καί νά τούς ὁδηγήσει στήν Ἀλήθεια. Ὁ Χριστός μᾶς καλεῖ νά
ἀγαποῦμε ὅλους, ἀκόμη καί ἐκείνους πού δέν Τόν γνωρίζουν ἤ Τόν
ἀπορρίπτουν.
Ἀδελφοί μου,
Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι ἡ Κιβωτός τῆς σωτηρίας. Ὁ Θεός, μέσα ἀπό
τήν Ἐκκλησία Του, μᾶς δίνει ὅλα τά ἀπαραίτητα ἐφόδια γιά νά ζοῦμε μιά
ζωή πνευματική, φωτεινή καί γεμάτη ἀγάπη. Παρακαλῶ, λοιπόν, νά
μείνετε σταθεροί στήν Ὀρθόδοξη πίστη μας καί κοντά στήν Ἐκκλησία τοῦ
Χριστοῦ μας, ἀποφεύγοντας τή συμμετοχή ἤ τήν ὑποστήριξη τέτοιων
δραστηριοτήτων πού διασποῦν τήν πνευματική μας ἑνότητα μέ τόν
Χριστό. Ὁ Κύριός μας Ἰησοῦς Χριστός εἶναι ἡ μόνη Ὁδός, ἡ Ἀλήθεια καί ἡ
Ζωή (Ἰω. 14,6), καί κάθε ἄλλη θρησκευτική λατρεία, πού ἀπομακρύνει τόν
ἄνθρωπο ἀπό τήν πίστη του, ἀποτελεῖ πνευματική πλάνη.
Ἡ Ἐκκλησία μας, ὡς φιλόστοργη μητέρα, στέκεται κοντά σέ ὅλους
σας, προσφέροντας πνευματική καθοδήγηση καί στήριξη. Σέ αὐτό τό
πνεῦμα, παρακαλῶ τούς Ἱερεῖς μας νά ὀργανώσουν στίς ἐνορίες τους
ἐνημερωτικές ὁμιλίες καί συζητήσεις, ὥστε νά ἀπαντήσουν στίς τυχόν
ἀπορίες σας καί νά ἐνισχύσουν τήν πνευματική σας θωράκιση.
Εὔχομαι ὁ Θεός, ὁ μόνος ἀληθινός καί παντοδύναμος, νά ἐνισχύσει
τήν πίστη σας, νά φωτίσει τίς καρδιές ὅλων μας καί νά μᾶς ὁδηγήσει στήν
ὁδό τῆς σωτηρίας.
Μετά πατρικῶν εὐχῶν καί ἀγάπης
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† ὁ Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Νικηφόρος
Στις οκτώ Μαρτίου τελικά γιορτάστηκαν τα Διοπάνια και έγιναν τα θυρανοίξια του Ναού που είναι αφιερωμένος στον Θεό Πάνα και των Πατέρα των θεών Δία.
Άνθρωποι από όλη την Ελλάδα με κάθε μεταφορικό μέσο, συνέρευσαν σε αγρόκτημα ιδιοκτησίας του ιατρού χειρούργου κυρίου Μανώλη Χελιώτη στην αρκαδία κοντά στο χωριό Καλιάνη προκειμένου να παρευρεθούν στην εκδήλωση. Τα Διοπάνεια, η αρχαία αρκαδική γιορτή που είχε ως σκοπό να τιμήσει τους θεούς Πάνα, Δία και Σελήνη, αναβίωσε στην Αρκαδία, χάρη στην πρωτοβουλία του γιατρού Μανώλη Χελιώτη και του αρχαιολόγου Βαγγέλη Μπεξή. Αυτή η γιορτή, που ήταν μία από τις πιο σημαντικές για τους Αρκάδες, αποτελεί την ιδανική βάση για τη δημιουργία ενός πολυχώρου πολιτισμού και διασποράς ελληνικών αξιών στην περιοχή.
Η συγκεκριμένη προσπάθεια, πέρα από το θρησκευτικό στοιχείο, ενσωματώνει και την επιθυμία για την αναβίωση της αρχαίας ελληνικής παράδοσης σε ένα σύγχρονο πλαίσιο. Ο Μανώλης Χελιώτης και ο Βαγγέλης Μπεξής θέλουν να δημιουργήσουν έναν χώρο που θα φέρει τους κατοίκους της Αρκαδίας πιο κοντά στην πολιτιστική τους κληρονομιά, ενώ ταυτόχρονα θα ενδυναμώσει τη σύνδεση τους με την ιστορία της περιοχής.
Η διοργάνωση αυτή προσφέρει νέες πολιτιστικές ευκαιρίες για την περιοχή, στοχεύοντας στη δημιουργία ενός σημείου αναφοράς για τη διάδοση της πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς της Αρκαδίας. Το μήνυμα των Διοπανείων είναι ξεκάθαρο: ενίσχυση των τοπικών παραδόσεων και αναζωογόνηση της περιοχής, με σεβασμό και σύνδεση με την αρχαία Ελλάδα, σε μια εποχή που το ενδιαφέρον για την κλασική κληρονομιά της χώρας εντείνεται συνεχώς.
Η τελετή ξεκίνησε με αναπαράσταση αρχαίου τελετουργικού. Υπό τους ήχους κρουστών, κουστωδία νέων αφίχθηκε έμπροσθεν των πυλών του Ναού
Ο Αρχιερέας και αρχαιολόγος κύριος Μιχάλης Μπεξής καλώς όρισε τον χορό σε γλώσσαν μουσικήν.
Η πομπή στην συνέχεια τοποθετήθηκε περιμετρικά του Ναού και ξεκίνησαν τα διοπάνια με χοές ύμνους και φυσικά με την συνοδεία λίρας.
Oi Ιέριες πραγματοποίησαν χοές και εψάλησαν δοξαστική ύμνοι στους θεούς.
Η εκδήλωση τελείωσε με τις ομιλίες των συντελεστών και την βεβαιότητα πως ο Πάνας έχει πλέον αφυπνιστεί και ήρθε για να μείνει για πάντ