Στις 27 Αυγούστου 479 π.Χ. (κατά μία εκδοχή) οι Έλληνες επιτυγχάνουν μια αποφασιστική νίκη κατά των Περσών στην πεδιάδα των Πλαταιών, εξαλείφοντας την περσική απειλή από τον ελλαδικό χώρο.
Η μάχη αυτή, που υπήρξε η τελευταία μεγάλη σύγκρουση του Ελληνικού Πολέμου κατά των Περσών, σημειώθηκε ύστερα από μια σειρά γεγονότων που προηγήθηκαν της αναμέτρησης. Ο Περσικός στρατός υπό τον Μαρδόνιο, μετά την καταστροφή της Αθήνας, είχε στρατοπεδεύσει στη Βοιωτία, με σκοπό να επιτεθεί ξανά στην Αθήνα και να καταπνίξει την ελληνική αντίσταση.
Οι Αθηναίοι, υπό την ηγεσία του Αριστείδη, απέρριψαν τις προτάσεις ειρήνης του Μαρδόνιου και αρνήθηκαν να συνεργαστούν με τους Πέρσες. Οι Σπαρτιάτες, ανησυχώντας για την πιθανή παραδοχή των Αθηναίων, έσπευσαν να στείλουν βοήθεια.
Η μάχη των Πλαταιών ήταν σφοδρή και καθοριστική. Οι Έλληνες, με επικεφαλής τον βασιλιά της Σπάρτης Παυσανία και με τη σημαντική συμμετοχή των Αθηναίων υπό τον Αριστείδη, κατάφεραν να συντρίψουν τον Περσικό στρατό. Ο Μαρδόνιος σκοτώθηκε από πέτρα που του πέταξε ο Σπαρτιάτης Αρίμνηστος. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, από τον Περσικό στρατό των 300.000 ανδρών, μόλις 40.000 κατάφεραν να διαφύγουν, ενώ από τους 110.000 Έλληνες στρατιώτες, 1.360 σκοτώθηκαν.
Η νίκη των Ελλήνων στην πεδιάδα των Πλαταιών εξασφάλισε την ελευθερία των ελληνικών πόλεων-κρατών και αποτέλεσε θεμέλιο για την ανάπτυξη του ελληνικού πολιτισμού. Το αποτέλεσμα της μάχης, μαζί με τη νίκη στη ναυμαχία της Σαλαμίνας το 480 π.Χ., σημείωσε το τέλος της περσικής επέλασης στην Ελλάδα και επέτρεψε την άνθηση του ελληνικού πολιτισμού, ο οποίος συνέβαλε καθοριστικά στην πολιτιστική και πολιτική εξέλιξη της ανθρωπότητας.
\
Ο πιο σύντομος πόλεμος της ιστορίας
Η πιο σύντομη πολεμική σύρραξη στην ιστορία της ανθρωπότητας έγινε στις 27 Αυγούστου 1896 μεταξύ της Μεγάλης Βρετανίας και του Σουλτανάτου της Ζανζιβάρης. Ο πόλεμος, γνωστός ως Αγγλο-Ζανζιβαρινός Πόλεμος, διήρκεσε μόλις 38 λεπτά.
Η σύρραξη προκλήθηκε από τον θάνατο του σουλτάνου Χαμάντ μπιν Τουβαϊνί αλ Μπουσαίντ και την ανάρρηση του ανιψιού του, Χαλίντ αλ Μπαργκάς, στην εξουσία. Οι Βρετανοί, που προτιμούσαν τον Χαμούντ μπιν Μουχάμεντ, απαίτησαν την άμεση παραίτηση του Μπαργκάς με τελεσίγραφο που έληξε στις 9 το πρωί της 27ης Αυγούστου.
Όταν ο Μπαργκάς αρνήθηκε, οι Βρετανοί άρχισαν τον κανονιοβολισμό του σουλτανικού χαρεμιού, το οποίο σχεδόν ισοπεδώθηκε. Ο Μπαργκάς κατάφερε να διαφύγει και να ζητήσει πολιτικό άσυλο στο γερμανικό προξενείο. Ο πόλεμος τελείωσε στις 9:40 π.μ., με 500 θύματα από τη πλευρά των Ζανζιβαρινών και μόνο έναν τραυματία από τη βρετανική πλευρά.
Μετά τη νίκη τους, οι Βρετανοί εγκατέστησαν τον Χαμούντ μπιν Μουχάμεντ ως σουλτάνο και έλαβαν αποζημίωση για το κόστος του πολέμου.
Η Ζανζιβάρη, σήμερα μέρος της Τανζανίας, ήταν ένα σημαντικό κέντρο δουλεμπορίου τον 19ο αιώνα, το οποίο κατάργησαν οι Βρετανοί το 1897.
Η ιστορία του Ταρζάν
Ο Ταρζάν είναι ένας από τους πιο διάσημους μυθιστορηματικούς ήρωες, δημιουργημένος από τον Αμερικανό συγγραφέα Έντγκαρ Λι Μπάροους. Πρωτοεμφανίστηκε το 1912 στο περιοδικό All Story και έγινε παγκοσμίως γνωστός μέσα από τις κινηματογραφικές ταινίες, ιδιαίτερα με την ερμηνεία του ολυμπιονίκη της κολύμβησης Τζόνι Βαϊσμίλερ.
Σύμφωνα με την ιστορία του Μπάροους, ο Ταρζάν, ή αλλιώς Τζον Κλέιτον, λόρδος του Γκρέιστοκ, ήταν γιος ενός Βρετανού λόρδου που ανατράφηκε από γορίλες στη ζούγκλα της Αφρικής μετά τον θάνατο των γονιών του. Μεγαλώνοντας, απέκτησε υπερφυσικές ικανότητες και ανέπτυξε μια βαθιά σύνδεση με τη φύση, επιλέγοντας τελικά να ζει στη ζούγκλα παρά στον πολιτισμένο κόσμο.
Ο χαρακτήρας του Ταρζάν έχει μεταφερθεί σε πολλές μορφές μέσων, όπως βιβλία, ταινίες, κόμικς και τηλεοπτικές σειρές, και παραμένει σύμβολο της περιπέτειας και της άγριας φύσης. Παρά την τεράστια δημοτικότητά του, οι κριτικοί της λογοτεχνίας συχνά τον απορρίπτουν λόγω των φτηνών λογοτεχνικών ριζών του και των στερεοτύπων που παρουσίαζε, ιδιαίτερα στα πρώτα έργα.
Άγιος Φανούριος
Ο Άγιος Φανούριος είναι ένας από τους δημοφιλέστερους αγίους της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας, και η μνήμη του τιμάται στις 27 Αυγούστου. Είναι ιδιαίτερα αγαπητός λόγω της πεποίθησης ότι μπορεί να βοηθήσει στην ανεύρεση χαμένων αντικειμένων, συνδέοντας το όνομά του με τη λέξη "φανερώνω".
Ο Άγιος έγινε γνωστός από την ανακάλυψη της εικόνας του στη Ρόδο μεταξύ 1355 και 1369, η οποία τον απεικονίζει ως νεαρό στρατιωτικό, που κρατά σταυρό και λαμπάδα, περιβαλλόμενο από παραστάσεις με τα μαρτύριά του. Παρά το γεγονός ότι η Εκκλησία δεν γνωρίζει πού και πότε μαρτύρησε, η εικόνα του έδωσε ώθηση στη λατρεία του, και ο τότε μητροπολίτης Ρόδου, Νείλος Β', καθιέρωσε την εορτή του.
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, οι πιστοί φτιάχνουν μια ειδική πίτα, τη φανουρόπιτα, ως τάμα προς τον Άγιο, είτε για να τον ευχαριστήσουν είτε για να ζητήσουν τη βοήθειά του. Η φανουρόπιτα είναι νηστίσιμη και περιλαμβάνει απλά υλικά, όπως αλεύρι, σταφίδες, ζάχαρη και λάδι. Στην Κρήτη, η λατρεία του Αγίου συνδέεται επίσης με ορκωμοσίες για την αθωότητα σε υποθέσεις ζωοκλοπής.
Ο Άγιος Φανούριος θεωρείται ως προστάτης των χαμένων και έχει κερδίσει μια ξεχωριστή θέση στη λαϊκή θρησκευτικότητα, καθώς η φανουρόπιτα έχει γίνει σύμβολο ευλάβειας και προσφοράς, συνδεδεμένη με τη λαϊκή παράδοση και τις προλήψεις.
Σεζάρια Εβόρα: Η «ξυπόλητη ντίβα»
Η Σεζάρια Εβόρα, γνωστή και ως «Ξυπόλητη Ντίβα», ήταν μια διάσημη τραγουδίστρια από το Πράσινο Ακρωτήριο, γεννημένη στις 27 Αυγούστου 1941 στο νησί Σάο Βισέντε. Η προσωνυμία της προέκυψε από τη συνήθειά της να τραγουδά ανυπόδητη, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τη φτώχεια που επικρατούσε στην πατρίδα της.
Η μουσική της, κυρίως τα τραγούδια μόρνα, ήταν ένα μείγμα από ρυθμούς της Δυτικής Αφρικής, πορτογαλικά φάντο, βραζιλιάνικα μοντχίνα και αγγλικούς ναυτικούς σκοπούς. Παρά τη δυσκολία της ζωής της, ανέδειξε τη μουσική του Πράσινου Ακρωτηρίου σε διεθνές επίπεδο.
Η καριέρα της απογειώθηκε τη δεκαετία του 1990 με το άλμπουμ Miss Perfumado και το τραγούδι Sodade, το οποίο έγινε η πρώτη μεγάλη επιτυχία της. Στη διάρκεια της καριέρας της, έλαβε διεθνή αναγνώριση και βραβεύτηκε με Γκράμι για το άλμπουμ Voz d'Amor το 2003.
Η Εβόρα αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα υγείας και το 2011 ανακοίνωσε το τέλος της καριέρας της λόγω εξάντλησης. Έφυγε από τη ζωή στις 17 Δεκεμβρίου 2011. Η δισκογραφία της παραμένει μια σημαντική κληρονομιά για τη μουσική του Πράσινου Ακρωτηρίου.
Λυκούργος Καλλέργης
Ο Λυκούργος Καλλέργης ήταν ένας από τους σημαντικότερους ηθοποιούς και σκηνοθέτες του νεοελληνικού θεάτρου, γνωστός επίσης για τη δράση του ως πολιτικός και μεταφραστής. Γεννημένος στις 7 Μαρτίου 1914 στο Χουμέρι Μυλοποτάμου Κρήτης, ο Καλλέργης καταγόταν από οικογένεια Κρητικών οπλαρχηγών και ήταν γιος του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη, πρωτεργάτη της Εργατικής Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα.
Ο Λυκούργος Καλλέργης σπούδασε στη δραματική σχολή της «Λαϊκής Σκηνής» του Καρόλου Κουν και έκανε την πρώτη του θεατρική εμφάνιση το 1934. Συμμετείχε στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν, ενώ συνεργάστηκε με πολλά μεγάλα ονόματα του ελληνικού θεάτρου. Η καριέρα του εκτείνεται και στον κινηματογράφο και την τηλεόραση, με συμμετοχές σε ιστορικές σειρές και ταινίες.
Στον πολιτικό τομέα, εκλέχθηκε βουλευτής με το ΚΚΕ το 1977. Το συγγραφικό του έργο περιλαμβάνει μεταφράσεις θεατρικών έργων και προσωπικά δοκίμια, ενώ το 2007 αναγορεύθηκε επίτιμος διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο Λυκούργος Καλλέργης πέθανε στις 27 Αυγούστου 2011 σε ηλικία 97 ετών .
Παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο
«Όπως σας αρέσει» του Γ. Σέξπιρ (1950) - Κόρινος, βοσκός
«Ερρίκος Δ’» του Λ. Πιραντέλο (1950) - Βαρόνος Τίτο Μπελγκρέντι
«Δον Ζουάν» του Χ. Θορίγια ι Μοράλ (1950) - Δον Διέγο Τενόριο, πατέρας του Δον Ζουάν
«Αγία Ιωάννα» Τζ. Μπ. Σο (1951) - Αρχιεπίσκοπος
«Τρεις αδελφές» του Α. Τσέχοφ (1951) - Νικολάι Τούζεμπαχ
«Τρεις κόσμοι» του Δ. Ρώμα (1951) - Φορέστης, κόνσολας της Αγγλίας
«Οιδίπους τύραννος» του Σοφοκλή (1951) - Άγγελος
«Καίσαρ και Κλεοπάτρα» του Τζ. Μπ. Σο (1951) - Ποθεινός
«Σταυροδρόμι» του Μ. Σκουλούδη (1952) - Κωστής, πρωτογιός τους
«Όνειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Γ. Σέξπιρ (1952) - Θησέας, δούκας της Αθήνας
«Ο γλάρος» του Α. Τσέχοφ (1957) - Ευγένιος Σεργέγεβιτς Ντορν, ιατρός
«Μαρία Στούαρτ» του Σίλερ (1957) - Βαρώνος Μπέρλι
«Το σκοτάδι είναι αρκετά φωτερό» του Κ. Φράι (1957) - Κάσελ, οικογενειακός γιατρός
«Έντα Γκάμπλερ» του Ίψεν (1957) - Μπρακ, πάρεδρος
«Τέσσα» των Ντιν και Κένεντι (1958) - Κάρολος Τσώρτσιλ
«Οθέλλος» του Γ. Σέξπιρ (1958) - Βραβάντιος
«Ιουλιανός ο παραβάτης» του Ν. Καζαντζάκη (1959) - Γραφιάς
«Δόνα Ροζίτα» του Φ. Γ. Λόρκα (1959) - Ο Θείος
«Το ημέρωμα της στρίγγλας» του Γ. Σέξπιρ (1959) - Μπατίστας
«Έξη πρόσωπα ζητούν συγγραφέα» του Λ. Πιραντέλο (1959) - Θιασάρχης
«Αλκιβιάδης» του Γ. Θεοτοκά (1959) - Σωκράτης
«Οργισμένα νειάτα» του Τ. Όσμπορν (1960) - Ταγματάρχης Ρέντφερν
«Ριχάρδος ο Γ'» του Γ. Σέξπιρ (1960) - Λόρδος Στάνλεϋ
«Τα λάθη μιας νύχτας» του Ο. Γκόλντσμιθ (1960) - Κύριος Χαρντκάσλ
«Φοίνισσαι» του Ευριπίδη (1960) - Παιδαγωγός
«Ηρακλής μαινόμενος» του Ευρυπίδη (1960) - Θησεύς
«Ο έμπορος της Βενετιάς» του Γ. Σέξπιρ (1960) - Δόγης
«Τα εκατομμύρια του Μάρκο Πόλο» του Ε. Ο’ Νιλ (1960) - Κουμπλάι Χαν
«Η επίσκεψις της γηραιάς κυρίας» του Φ. Ντίρενματ (1961) - Δάσκαλος
«Η προκληθείσα σύζυγος» του Τζ. Βάνμπρο (1961) - Σερ Τζων Μπρουτ
«Οιδίπους επί Κολωνώ» του Σοφοκλή (1961) - Ξένος
«Ερωφίλη» του Γ. Χορτάτση (1961) - Φιλόγονος, βασιλέας
«Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Γ. Σέξπιρ (1961) - Καπουλέτος
«Το κράτος του ζόφου» του Λ.Τολστόι (1962) - Ακίμ
«Ο πατέρας» του Α. Στρίντμπεργκ (1962) - Γιατρός Έστερμαρκ
«Ρόσμερσχολμ» του Ε. Ίψεν (1962) - Ούλρικ Μπρέντελ
«Βασιλεύς ο Ροδολίνος» του Ι. Α. Τρωίλου (1962) - Ερμίνος, σύμβουλος του Ροδολίνου
«Ερωφίλη» του Γ. Χορτάτση (1962) - Φιλόγονος, βασιλέας
«Μέλισσα» του Νίκου Καζαντζάκη (1962) - Παππούς
«Ρήγας Βελεστινλής» του Σ. Μελά (1962) - Πέργκεν
«Ιντερμέτζο» του Ζ. Ζιροντού (1962) - Επιθεωρητής
«Ρόδο χωρίς αγκάθι» του Κ. Μπαξ (1963) - Θωμάς Κράνμερ
«Το όνειρο» (1963) του Α. Στριντμπεργκ - Δικηγόρος
«Οι φυσικοί» του Φ. Ντίρενματ (1963) - Ερνστ Χάινριχ Ερνέστι (ο επονομαζόμενος Αϊνστάιν)
«Σφήκες» του Αριστοφάνη (1963) - Φιλοκλέων
«Άλκηστις» του Ευριπίδη (1963) - Φέρης
«Αντώνιος και Κλεοπάτρα» του Γ. Σέξπιρ (1963) - Αινόβαρβος
«Οι δαιμονισμένοι» του Φ. Ντοστογιέφσκι (1964) - Αλέξης Κυρίλωφ
«Το ατλαζένιο γοβάκι» του Π. Κλοντέλ (1964) - Δον Πελάγιος
«Ίων» του Ευρυπίδη (1964) - Παιδαγωγός
«Ικέτιδες» του Αισχύλου (1964) - Πελασγός
«Άλκηστις» (1964) του Ευριπίδη - Φέρης
«Ο βασιλικός» του Α. Μάτεσι (1964) - Δαρείος Ρονκάλας
«Το σπίτι της κούκλας (Νόρα)» του Ε. Ίψεν (1964) - Γιατρός Ρανκ
«Φοίνισσαι» του Ευριπίδη (1965) - Παιδαγωγός
«Οιδίπους τύραννος» του Σοφοκλή (1965) - Θεράπων Λαΐου
«Άλκηστις» του Ευριπίδη (1965) - Φέρης
«Η κωμωδία των παρεξηγήσεων» του Γ. Σέξπιρ (1965) - Αιγαίωνας
«Η μπόρα» του Α. Όστρόφσκι (1965) - Κουλίγιν
«Η τρελλή του Σαγιό» του Ζ. Ζιροντού (1966) - Πρόεδρος
«Το ιερό σφάγιο» του Π. Πρεβελάκη (1966) - Καρδινάλιος Ριάριο
«Δωδέκατη νύχτα» του Γ. Σέξπιρ (1971) - Μαλβόλιος
«Το φιντανάκι» του Π. Χορν (1971) - Αντώνης
«Το πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα: Ο γυρισμός» του Ε. Ο’ Νιλ (1971) - Έζρα Μάννον
«Ο σεβάσμιος πολιτικός» του Τ.Σ Έλιοτ (1972) - Λόρδος Κλάβερτον
«Η πρόβα ή Η τιμωρία του έρωτα» του Ζ.Ανούιγ (1973) - Ερό
«Βάτραχοι» του Αριστοφάνη (1973) - Ευριπίδης
«Πείνα και δίψα» του Ε. Ιονέσκο (1974) - Αδελφός Ταραμπάς
«Άλκηστις» του Ευριπίδη (1974) - Φέρης
«Ο θάνατος του Δαντών» του Κ. Γ. Μπίχνερ (1974) - Ο Ροβεσπιέρος
«Τρωάδες» του Ευρυπίδη (1975) - Ταλθύβιος
«Αμερική» του Φ. Κάφκα (1975) - Γενικός διευθυντής θεάτρου - Θείος Γιακώβ - Κύριος Γκρην - Κύριος Μακ - Προσωπάρχης ξενοδοχείου
«Γιάννης Γαβριήλ Μπόρκμαν» του Ε. Ίψεν (1976) - Βίλελμ Φόλνταλ
«Μήδεια» του Ευρυπίδη (1976) - Αιγεύς«Καποδίστριας» του Ν. Καζαντζάκη (1976) - Παπαγιώργης
«Μήδεια» του Ευριπίδη (1977) - Αιγέας
«Θεσμοφοριάζουσες» του Αριστοφάνη (1978) - Ευριπίδης
«Ένας μήνας στην εξοχή» του Ι. Τουργκένιεφ (1979) - Ρακίτιν
«Η σονάτα των φαντασμάτων» του Α. Στρίντμπεργκ (1979) - Γέρος
«Θεσμοφοριάζουσες» του Αριστοφάνη (1979) - Ευριπίδης
«Παπαφλέσσας» του Σ. Μελά (1980) - Παλαιών Πατρών Γερμανός
«Πλατόνωφ» του Α. Τσέχοφ (1980) - Ιβάν Ιβάνοβιτς Τριλέτσκι, συνταγματάρχης ε.α
«Ματωμένος γάμος» του Δ.Γ.Λόρκα (1980) - Πατέρας
«Στο βυθό» του Μ. Γκόργκι (1981) - Λουκάς
«Οιδίπους τύραννος» του Σοφοκλή (1981) - Κρέων
«Μάκμπεθ» του Γ. Σέξπιρ (1981) - Ντάνκαν, βασιλιάς της Σκωτίας
«Θεσμοφοριάζουσες» του Αριστοφάνη (1982) - Ευριπίδης
«Η ανάκριση» του Πέτερ Βάις (1983) - Πρόεδρος
«Πλαίη Στρίντμπεργκ» του Φ. Ντίρενματ (1983) – Έντγκαρ
Φιλμογραφία
Κόκκινος βράχος (1949)
Θύελλα στο φάρο (1950)
Ο Μιμίκος και η Μαίρη (1958)
Λύγκος ο λεβέντης (1959)
Ο Αλή πασάς και η κυρα-Φροσύνη (1959)
Το νησί των γενναίων (1959)
Αμαρτωλά νιάτα (1960)
Ο ξένος της νύχτας (1960)
Πόθοι στα στάχυα (1960)
Ραντεβού στη Βενετία (1960)
Ραντεβού στην Κέρκυρα (1960)
Στην πόρτα της κολάσεως (1960)
Ενώ σφύριζε το τραίνο (1961)
Κατρακύλισμα στο βούρκο (1962)
Οργή (1962)
Αθώα ή ένοχη (1963)
Αμαρτίες γονέων (1963)
Η καρδιά της μάνας (1963)
Καρδιές στην καταιγίδα (1963)
Λίγο πριν ξημερώσει (1963)
Σκάνδαλα στο νησί του έρωτα (1963)
Συντρίμμια της ζωής (1963)
Ευχή και κατάρα (1964)
Παιδί μου δεν αμάρτησα (1964)
Θα ζήσω για σένα (1965)
Ο νικητής (1965)
Οι καταφρονεμένοι (1965)
Η ώρα της δικαιοσύνης (1967)
Ήθελε να γίνει βασιλιάς (1967)
Ένα κορίτσι αλλοιώτικο απ' τ' άλλα (1967)
Ελπίδες που ναυάγησαν (1968)
Ζήσε για την αγάπη μας (1968)
Η ζωή ενός ανθρώπου (1968)
Η ώρα της οργής (1968)
Οι άντρες δεν λυγίζουν ποτέ (1968)
Ραντεβού με μια άγνωστη (1968)
Το κορίτσι του Λούνα παρκ (1968)
Πήρε ο άνεμος τα όνειρά μου (1968)
Ας με κρίνουν οι ένορκοι (1969)
Η δίκη ενός αθώου (1969)
Η Οδύσσεια ενός ξεριζωμένου (1969)
Κυνηγημένη προσφυγοπούλα (1969)
Στον ίλιγγο της ζωής (1969)
Στον ίσκιο του θεού (1969)
Το τελευταίο αντίο (1969)
Το κορίτσι του «17» (1969)
Το φθινόπωρο μιας καρδιάς (1969)
Δεν υπάρχουν λιποτάκτες (1970)
Η άγνωστη της νύχτας (1970)
Μια γυναίκα στην αντίσταση (1970)
Φουκαράδες και λεφτάδες (1970)
Μια γυναίκα, μια αγάπη, μια ζωή (1971)
Επιχείρησις Κράιπε ο τάφος του Γ' Ράιχ (1971)
Η Μεσόγειος φλέγεται (1972)
Ένα κορίτσι που τα θέλει όλα (1972)
Ο άγνωστος εκείνης της νύχτας (1972)
Sex... 13 μποφόρ (1972)
Στη θύελλα της μεγάλης αγάπης (1972)
Η ηλικία της θάλασσας (1978)
Αλέξανδρος και Αϊσέ (2001)
Τηλεοπτικές εμφανίσεις
Στησιχόρου ’73 (1972, ΥΕΝΕΔ)
Κεκλεισμένων των θυρών (1972, ΕΙΡΤ)
Ανήσυχα νιάτα (1973, ΕΙΡΤ)
Πατέρες της λευτεριάς (1973, ΕΙΡΤ)
Ο Χριστός ξανασταυρώνεται (1975, ΕΙΡΤ)
Οι Πανθέοι (1977, ΕΡΤ)
Γυναικείες μορφές της ελληνικής ιστορίας (1982, ΕΡΤ)
Τα ξύλινα σπαθιά (1983, ΕΡΤ)
Ερωτόκριτος (1984, ΕΡΤ)
Ημέρες οργής (1991, ΕΤ1)
Άρης Βελουχιώτης
Ο Άρης Βελουχιώτης, μία από τις πιο αμφιλεγόμενες και τραγικές φιγούρες της Ελληνικής Εθνικής Αντίστασης κατά τη γερμανοϊταλική κατοχή. Πραγματικό του όνομα ήταν Αθανάσιος Κλάρας, και υπήρξε υποστράτηγος του ΕΛΑΣ και σημαντικό στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΚΚΕ). Η δράση του συνεχίζει να διχάζει, καθώς θεωρείται είτε ως ήρωας της Αριστεράς, που εξέφρασε τα προδομένα οράματά της, είτε ως σφαγέας αθώων πολιτών, κυρίως από τη Δεξιά παράταξη.
Ο Βελουχιώτης ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση και έγινε γνωστός για την αδιαλλαξία του και τις στρατιωτικές του επιτυχίες, όπως η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου. Ωστόσο, η σκληρότητά του και η εμπλοκή του σε βίαιες συγκρούσεις μεταξύ αντιστασιακών οργανώσεων, όπως η σφαγή του συνταγματάρχη Δημητρίου Ψαρρού, αλλά και οι συγκρούσεις με τα Τάγματα Ασφαλείας στην Πελοπόννησο, συνέβαλαν στην αμφιλεγόμενη κληρονομιά του.
Μετά την Απελευθέρωση και την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας, ο Βελουχιώτης απογοητεύθηκε από την ηγεσία του ΚΚΕ και συνέχισε τον αγώνα, γεγονός που οδήγησε στη διαγραφή του από το κόμμα και τελικά στην αυτοκτονία του τον Ιούνιο του 1945 όταν περικυκλώθηκε από παραστρατιωτικές ομάδες και τον Στρατό.
Ο Βελουχιώτης αποκαταστάθηκε πολιτικά από το ΚΚΕ δύο φορές, το 1962 και το 2011, γεγονός που υποδεικνύει την συνεχιζόμενη διαμάχη για το ρόλο του στην ιστορία της Ελλάδας.
Νίκος Τσιφόρος
Ο Νίκος Τσιφόρος ήταν μία από τις πιο χαρακτηριστικές και πολυσχιδείς μορφές της ελληνικής λογοτεχνίας και τέχνης του 20ού αιώνα. Ξεκινώντας από τη δικηγορία, γρήγορα στράφηκε προς τη συγγραφή και το θέαμα, καταφέρνοντας να αφήσει έντονο το στίγμα του ως χρονογράφος, θεατρικός συγγραφέας, σεναριογράφος και σκηνοθέτης. Η γραφή του, γεμάτη χιούμορ και ευθυμία, αποτέλεσε πηγή ανακούφισης και ψυχαγωγίας για τον ελληνικό λαό, ιδίως στα δύσκολα χρόνια που ακολούθησαν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Γεννημένος στην Αλεξάνδρεια το 1909, ο Τσιφόρος επέστρεψε στην Ελλάδα σε νεαρή ηλικία και σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Αν και ξεκίνησε την επαγγελματική του καριέρα ως δικηγόρος, η αγάπη του για τη συγγραφή τον οδήγησε γρήγορα σε άλλους δρόμους. Το πρώτο του θεατρικό έργο, «Πινακοθήκη των Ηλιθίων», που ανέβηκε το 1944, σημείωσε μεγάλη επιτυχία και καθόρισε την καλλιτεχνική του πορεία.
Ο Τσιφόρος έγραψε πάνω από 60 σενάρια για τον κινηματογράφο και σκηνοθέτησε αρκετές ταινίες, ενώ η ευρύτερη αναγνώρισή του ήρθε κυρίως μέσα από τα χρονογραφήματα και τα ευθυμογραφήματα του, όπου αποτύπωνε με μοναδικό τρόπο την καθημερινότητα της αθηναϊκής κοινωνίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το έργο του «Τα παιδιά της πιάτσας», το οποίο παραμένει αγαπητό μέχρι και σήμερα.
Ο θάνατός του το 1970 από καρκίνο άφησε ένα μεγάλο κενό στην ελληνική λογοτεχνία και τέχνη, με τα έργα του να παραμένουν ζωντανά και να συνεχίζουν να χαρίζουν γέλιο και ψυχαγωγία σε νέες γενιές.
Γιώργος Μουζάκης
Έλληνας μουσικός και συνθέτης, που διακρίθηκε κυρίως στο ελαφρό τραγούδι και την επιθεώρηση.
Ο Γιώργος Μουζάκης γεννήθηκε στις 15 Αυγούστου 1922 στο Μεταξουργείο. Πρωτοεμφανίστηκε νωρίς στη μουσική, ως τρομπετίστας το 1938 και από το 1940 διατηρούσε δική του ορχήστρα. Το 1946 μπήκε στη δισκογραφία, κυκλοφορώντας τον πρώτο του δίσκο. Σπούδασε στο Ωδείο Αθηνών (1939-1947) και συνέχισε τη μουσική του εκπαίδευση στην Αυστρία και Γερμανία (1952-1954).
Συνέθεσε περισσότερα από 450 τραγούδια και χιλιάδες μελωδίες για παραστάσεις και επιθεώρησης. Συνέδεσε το όνομά του όσο κανένας άλλος συνθέτης με τη χρυσή εποχή της επιθεώρησης τη δεκαετία του ‘50 και γι’ αυτό χαρακτηρίστηκε, άλλωστε, «ο βασιλιάς της επιθεώρησης».
Μεγάλες επιτυχίες του υπήρξαν τα τραγούδια: «Το Μονοπάτι», «Η Σκλάβα», «Θέλω να τα σπάσω», «Αδυναμία μου», «Ένας φίλος ήρθε από τα παλιά», «Σου σφυρίζω», «Σ αγαπώ σ’ όλες τις γλώσσες», «Βίρα τις άγκυρες», «Δεν πάω σπίτι μου απόψε», «Καλωσόρισες έρωτα» (συμπεριλήφθηκε το 1968 σε δίσκο από τον Φρανκ Σινάτρα), «Μάμπο Μπραζιλέιρο», «Εγώ θα σ’ αγαπώ» και «Έχω απόψε ραντεβού».
Το 1959 συνέθεσε τον «Ύμνο του Παναθηναϊκού» («Σύλλογος μεγάλος...»), σε στίχους Γιώργου Οικονομίδη, με πρώτο ερμηνευτή τον Γιάννη Βογιατζή. Συνέθεσε ακόμα, μία συμφωνία, μία σουίτα και τη λαϊκή όπερα «Ο Μηνάς ο ρέμπελος».
Ο Γιώργος Μουζάκης έγραψε μουσική για πολλές ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου, από την οποία ξεχωρίζει το «Ακροπόλ» του Παντελή Βούλγαρη (1996). Ήταν ο δημιουργός των τηλεοπτικών εκπομπών «Από τον παππού στον εγγονό» (ΥΕΝΕΔ, 1974) και «Αναμνήσεις, Μελωδίες και Ρυθμοί» (ΕΡΤ, 1979).
Τιμήθηκε δύο φορές με το πρώτο βραβείο του Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης: Το 1967 για το τραγούδι «Καλωσόρισες έρωτα» με ερμηνευτές τον Σώτο Παναγόπουλο και την Άντζελα Ζήλεια και το 1968 με το « Χτύπα καρδιά μου», το οποίο ερμήνευσαν η Μπελίντα και η Άντζελα Ζήλεια.
Το 2002 κυκλοφόρησε την αυτοβιογραφία του «Γιώργος Μουζάκης: Βίρα τις άγκυρες» σε επιμέλεια Ιάσωνα Τριανταφυλλίδη. Το 2003 βραβεύτηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωστή Στεφανόπουλο, για την προσφορά του στο ελληνικό τραγούδι.
Ο Γιώργος Μουζάκης πέθανε στην Αθήνα στις 27 Αυγούστου 2005, σε ηλικία 83 ετών