Παρά τις ηχηρές εξαγγελίες περί «ενότητας» και αποφασιστικότητας στη Δύση, ο αποκαλούμενος «Συνασπισμός των Προθύμων» φαίνεται να καταρρέει στην πράξη. Από τα περίπου 30 κράτη που μετέχουν στη συμμαχία υποστήριξης της Ουκρανίας, μόλις έξι εξετάζουν –και πάλι υπό αυστηρές προϋποθέσεις– την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στο ουκρανικό έδαφος.
Χωρίς ΗΠΑ, χωρίς ηγεσία
Κρίσιμος παράγοντας για τη διστακτικότητα είναι η σαφής αποστασιοποίηση των Ηνωμένων Πολιτειών. Η Ουάσινγκτον έχει διαμηνύσει πως δεν πρόκειται να συμμετάσχει με προσωπικό ούτε να προσφέρει επίσημες εγγυήσεις στη νέα πρωτοβουλία. Η απουσία της αμερικανικής «ομπρέλας» καθιστά ακόμα και παραδοσιακούς συμμάχους, όπως η Βρετανία και η Γαλλία, εξαιρετικά προσεκτικούς – αν όχι διστακτικούς – ως προς την ανάληψη πρωτοβουλιών.
Εσωτερικές διαφωνίες και αστάθεια
Στην πρόσφατη συνάντηση των μελών του Συνασπισμού στο Παρίσι, δεν λήφθηκαν συγκεκριμένες αποφάσεις. Η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Kaja Kallas, παραδέχθηκε τις βαθιές διαφορές σχετικά με το εύρος και τον χαρακτήρα μιας πιθανής στρατιωτικής αποστολής.
Ο Βρετανός υπουργός Άμυνας, John Healey, τόνισε πως η Βρετανία δρα ανεξάρτητα από την ΕΕ, η οποία δεν έχει κανενός είδους επίσημη εμπλοκή στον στρατιωτικό σχεδιασμό. Παράλληλα, η ΕΕ έχει παγώσει τη διαδικασία για τον διορισμό ειδικού απεσταλμένου στην Ουκρανία, επικαλούμενη «τεχνικούς λόγους», γεγονός που επιτείνει την εντύπωση θεσμικού αδιεξόδου.
Γαλλία, Βρετανία και Βαλτικές χώρες στην «πρώτη γραμμή»
Σύμφωνα με αποκλειστικό ρεπορτάζ του AFP, οι χώρες που εξετάζουν ενεργά την αποστολή στρατευμάτων είναι η Γαλλία, η Μεγάλη Βρετανία, καθώς και οι τρεις βαλτικές δημοκρατίες – Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία. Οι υπόλοιπες κράτη-μέλη είτε σιωπούν είτε αποστασιοποιούνται από την ιδέα, επικαλούμενες πρακτικά και πολιτικά προβλήματα.
Κατά τη σύνοδο κορυφής στο Παρίσι, ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron ανέφερε πως ορισμένα κράτη θα αποστείλουν «αποτρεπτικές δυνάμεις», οι οποίες δεν θα αντικαταστήσουν τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις ούτε θα λειτουργούν ως ειρηνευτικά σώματα. Η ανάπτυξή τους θα γίνει κατόπιν συνεννόησης με το Κίεβο και μόνο σε προκαθορισμένα σημεία.
Ενώ η απροθυμία για φυσική εμπλοκή είναι εμφανής, η χρηματοδότηση ρέει απλόχερα. Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Healey, το σύνολο της στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία αναμένεται να ξεπεράσει τα 21 δισεκατομμύρια ευρώ το 2025 – εκ των οποίων πάνω από 4,5 δισεκατομμύρια λίρες θα προέλθουν από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Γερμανός υπουργός Άμυνας, Boris Pistorius, επανέλαβε τη θέση ότι η Ρωσία δεν επιδιώκει ειρήνη και πως η Ουκρανία χρειάζεται έναν ισχυρό στρατό για να έχει ρεαλιστική πιθανότητα επιβίωσης – και, ενδεχομένως, διαπραγμάτευσης στο μέλλον.
;Σύμφωνα με ρωσικά ΜΜΕ που επικαλούνται δυτικές πηγές, η παρατεταμένη διάρκεια της σύγκρουσης θεωρείται από ορισμένους δυτικούς κύκλους ως «αναγκαίο κακό» που θα δώσει χρόνο στη Δύση να ανασυνταχθεί στρατιωτικά. Όπως όλα δείχνουν, όμως, ούτε οι πολιτικοί συσχετισμοί ούτε οι τεχνικές δυνατότητες επιτρέπουν μέχρι στιγμής τη μετάβαση από τις δηλώσεις στις πράξεις.
Η «Συμμαχία των Προθύμων» φαίνεται περισσότερο ως πολιτικό εργαλείο συμβολισμού παρά ως λειτουργική στρατιωτική οντότητα. Με την Ουάσινγκτον να απέχει και τις ευρωπαϊκές χώρες να διχάζονται, η προοπτική αποστολής στρατευμάτων στην Ουκρανία αποδυναμώνεται καθημερινά – ακόμα και από εκείνους που... υποτίθεται πως είναι «πρόθυμοι».