Η πολιτική εμπλοκή του Elon Musk, η αντιπαλότητά του με τον κρατικό μηχανισμό και οι ριζοσπαστικές του απόψεις, αποξένωσαν ένα μεγάλο μέρος του καταναλωτικού του κοινού.
Σε μια γειτονιά κάπου στις ΗΠΑ, ένα αυτοκίνητο Tesla κυκλοφορεί με ένα αυτοκόλλητο που γράφει: «Αγόρασα αυτό το αυτοκίνητο πριν μάθω ότι ο Elon είναι τρελός». Το μήνυμα, ειρωνικό και απολογητικό μαζί, δείχνει πως ακόμη και η επιλογή αυτοκινήτου έχει αποκτήσει πολιτική φόρτιση.
Μέχρι πριν λίγα χρόνια, η Tesla ήταν το απόλυτο σύμβολο οικολογικής συνείδησης και τεχνολογικής καινοτομίας. Οι «προοδευτικοί» της μεσαίας και ανώτερης τάξης το υιοθέτησαν με ενθουσιασμό. Ώσπου όλα άλλαξαν.
Ρήγμα
Ο Elon Musk άρχισε να εκφράζει πολιτικές απόψεις που δεν ταίριαζαν με το προφίλ των τότε αγοραστών του. Το ρήγμα αυτό εξελίχθηκε σε κάτι βαθύτερο: η αγορά ενός προϊόντος έγινε πλέον πολιτική δήλωση. Όπως στην περίπτωση της Bud Light, έτσι και η Tesla βρέθηκε στο κέντρο ενός πολιτικού πολέμου.
Μόνο που αυτή τη φορά δεν περιορίστηκαν σε μποϊκοτάζ: καταγράφηκαν βανδαλισμοί, επιθέσεις σε καταστήματα και ζημιές σε οχήματα. Παρά τη συνεχιζόμενη ζήτηση για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, η Tesla κατέγραψε πτώση στις πωλήσεις και στη μετοχή της — με κύρια αιτία τον ίδιο τον CEO της.
Από τον Covid στο Twitter και μετά...
Η πολιτική «μεταμόρφωση» του Musk ξεκίνησε την περίοδο της πανδημίας. Αντιστάθηκε στους περιορισμούς, κράτησε εργοστάσια ανοιχτά, μετακίνησε την έδρα του από την Καλιφόρνια και τελικά αγόρασε το Twitter για να το «απελευθερώσει» από τη λογοκρισία.
Μετονομάζοντάς το σε X, μετέτρεψε την πλατφόρμα σε ισχυρό εργαλείο διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, φτάνοντας ακόμη και να επηρεάσει το αποτέλεσμα των εκλογών του 2024. Αυτή η επιρροή τον έφερε ακόμη πιο κοντά στην πολιτική σκηνή.
Του ανατέθηκε να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις στον δημόσιο τομέα, αντίστοιχες με εκείνες που εφάρμοσε στο Twitter. Παρότι είχε μερική επιτυχία, η αντίσταση της γραφειοκρατίας και οι νομικές εμπλοκές μείωσαν τις αρχικές του προσδοκίες: η αναμενόμενη εξοικονόμηση 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων περιορίστηκε στα 150 δισεκατομμύρια — και αυτά απειλούνται από δικαστικές δαπάνες.
Μπορεί ένας άνθρωπος να αλλάξει το σύστημα;
Η διαδρομή του Musk, από έναν κλασικό επιχειρηματία της Silicon Valley σε μία από τις πιο αμφιλεγόμενες φιγούρες της εποχής, αποκαλύπτει πόσο στενά έχουν συνδεθεί πλέον η τεχνολογία, η πολιτική και η κοινωνική κουλτούρα.
Το Tesla στον δρόμο δεν είναι απλά αυτοκίνητο — είναι σύμβολο.
Ο Elon Musk μπορεί να έκανε λάθη, μπορεί να πολώθηκε περισσότερο απ' όσο έπρεπε, όμως άνοιξε μια ουσιαστική συζήτηση:
Ποιος ελέγχει την πληροφόρηση;
Τι σημαίνει πραγματικά ελευθερία λόγου;
Πού τελειώνει ο ακτιβισμός και πού ξεκινά ο φανατισμός;
Και τελικά: πόσο πολιτική είναι η επιλογή του αυτοκινήτου που οδηγούμε;