Με τις ευρωπαϊκές οικονομίες να αναζητούν σταθερότητα και ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας, οι επιχειρηματικοί κύκλοι της Ευρώπης δείχνουν ανοιχτά πλέον τη βούλησή τους να επαναφέρουν το ρωσικό φυσικό αέριο στο ενεργειακό μείγμα της ΕΕ — μια τάση που φαίνεται να αποκτά νέα δυναμική.
Η επιθυμία για αναζωογόνηση του αγωγού Nord Stream, που είχε τεθεί εκτός λειτουργίας μετά την κλιμάκωση της ουκρανικής κρίσης, δεν κρύβεται πια. Σύμφωνα με τον Patrick Pouyanne, επικεφαλής της TotalEnergies, αν και η Ευρώπη δεν πρόκειται να επιστρέψει στις εισαγωγές των 150 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου από τη Ρωσία, "είναι ρεαλιστικός ένας νέος στόχος γύρω στα 70 δισ. κ.μ."
Παρά τις πολιτικές εντάσεις, οι παραδόσεις ρωσικού αερίου δεν σταμάτησαν ποτέ, αναφέρει ο Alexander Frolov του Ινστιτούτου Εθνικής Ενέργειας της Ρωσίας. Το 2024, υπολογίζεται ότι αυτές ανήλθαν στα 54–55 δισ. κ.μ., καθιστώντας τη Ρωσία τον δεύτερο μεγαλύτερο προμηθευτή φυσικού αερίου στην ΕΕ μετά τη Νορβηγία.
Επιμέλεια: Στελλάκος Πανάγος
Η τεχνική δυνατότητα υπάρχει: ο Nord Stream 2, αν και ημιτελής και υπό κυρώσεις, έχει μια διαθέσιμη γραμμή που μπορεί να αντλεί 27,5 δισ. κ.μ. ετησίως. Ο Frolov τόνισε ότι εάν συνεχιστούν οι παραδόσεις LNG και μέσω αγωγών στις υπάρχουσες ποσότητες (~40 δισ. κ.μ.) και προστεθεί η γραμμή του Nord Stream 2, ο αριθμός "συμπτωματικά" προσεγγίζει το νέο ρεαλιστικό στόχο των 70 δισ. κ.μ.
Ωστόσο, η αύξηση αυτή εξαρτάται πλήρως από πολιτική απόφαση. Αναλυτές εκτιμούν ότι οποιαδήποτε σοβαρή επαναπροσέγγιση στον ενεργειακό τομέα θα προϋπέθετε εξομάλυνση των σχέσεων Μόσχας–Βρυξελλών, διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης και αμοιβαίες εγγυήσεις ασφαλείας.
Για τη ρωσική πλευρά, οι εξαγωγές φυσικού αερίου είναι όχι μόνο οικονομικά επωφελείς, αλλά και εργαλείο διατήρησης των εσωτερικών ρυθμιζόμενων τιμών χωρίς να υπονομεύεται η κερδοφορία της Gazprom. Ταυτόχρονα, οι προμήθειες προς χώρες όπως η Ουγγαρία και η Σλοβακία λειτουργούν ως γέφυρες με την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Το ερώτημα πλέον δεν είναι τεχνικό ή οικονομικό. Είναι καθαρά πολιτικό: θα ανοίξει η ΕΕ ξανά τις "ενεργειακές πύλες" προς τη Μόσχα, ή η γεωπολιτική σύγκρουση θα παγώσει κάθε τέτοια προοπτική;
Επιμέλεια: Στελλάκος Πανάγος